Domeniek Ruiters

Expansiedrang

MetroplisM no 6, December 2012

​

Het begrip ‘expanded’ verwijst naar de behoefte van kunstenaars om het medium waarin de kunst gemaakt is op te rekken. Dit treden van kunst buiten het eigen medium kun je zien als een uitbreiding ervan, een expansion. Het is daarmee een artistieke grensoverschrijding, maar je kunt het ook in meer politieke, zelfs ideologische termen zien. De avant-garde van de vroege twintigste eeuw zag de letterlijke verovering van de ruimte, en daarmee de concretisering van kunst in een ruimte waarin je woont en werkt, als de realisatie van een ideaal, een vervolmaking van het bestaan op aarde. Piet Mondriaan ‘woonde en werkte’ in zijn schilderijen, Theo van Doesburg werd architect en ontwierp een beroemde danszaal. Zo zijn er meer kunstenaars die in hun kunst wonen en werken (hun ateliers zijn een soort totaalkunstwerken), tot op de dag van vandaag. Omgekeerd kun je hun kunst daarmee zien als slappe afspiegelingen van de ideale situatie thuis.

 

Ik vertel dit alles in het kader van de foto van een werk van Aam Solleveld ( 1969) die ik zag op haar site. Ik had de website ven opgezocht, omdat Solleveld gaat exposeren in KAdE, samen met onder anderen Thijs ebbe Fokkens, Katharina Galland, Heidi Linck, Marissa Rappard en Ronald de Ceuster. Meer dan de ruimtelijke tekeningen die ik op Sollevelds site tegenkwam, prikkelde deze foto als kritisch statement. Het deed me denken aan recent werk van Melissa Gordon, waarin ze schilderijen van Mondriaan reduceerde tot een grijze achtergrond bij de driedimensionale realisatie ervan: de daadwerkelijke concretisering van perfecte verhoudingen.

 

De foto van Solleveld is uiterst dubbelzinnig. Het oogt als een manmoedige poging van kunst om orde te scheppen in de grilligheid van de natuur. De abstractie is tot mislukken gedoemd en delft het onderspit. Of legt de natuur hier het loodje tegen de kunst?